Użytkowość bassetów - Wstęp
Dla zainteresowanych użytkowością
bassetów chciałbym na profesjonalnej stronie internetowej
Klubu Bassetów w Polsce rozpocząć cykliczny poradnik: „ Bassety
użytkowe ”. Ten cykliczny poradnik byłby pewnego rodzaju
płaszczyzną wymiany poglądów i doświadczeń związanych z
układaniem bassetów, sprzętem stosowanym do układania,
przygotowaniem do prób i konkursów, oraz sprawą najważniejszą –
POLOWANIEM z BASSETAMI. |
Tak,
POLOWANIEM z BASSETAMI, bo cokolwiek chcielibyśmy
powiedzieć i napisać o tych rasach, to jedno jest absolutnie
pewne, że basset jest typowym myśliwskim psem. |
|
|
Wszystkie fenotypowe i psychiczne cechy bassetów zostały
świadomie przez wieki ukształtowane przez człowieka tylko w
jednym celu, wykonywania polowania.
Może nie zdajemy sobie czasami sprawy z tego, że WZORCE F.C.I.
Bassetów ( FCI 33, FCI 34, FCI 35, FCI 36, FCI 67, FCI 163)
nie opisują nic innego, jak „ doskonałe narzędzia”,
którymi bassety posługują się w polowaniu. „ Narzędzia ” to
fafle, nozdrza, krótkonożność, bardzo miękkie aksamitne uszy,
piękne melodyjne głoszenie, prawidłowe chody, łagodnie
wysoko podniesiony ogon i wiele innych cech opisanych we
WZORCACH RAS. |
U wszystkich bassetów, występuje chondriodystrophia fetalis
( dziedziczne skrócenie kości kończyn). Krótkonożność u bassetów
nie wykazuje żadnych cech skarłowacenia. Ludzie wykorzystali tę
mutacje celowo, aby stworzyć psa do specyficznego rodzaju
polowania. Bassety polowały w małych złajach na drobną
zwierzynę ( króliki, zające, lisy, borsuki i.t.p.) w ciężkich
warunkach terenowych ( gęste podszycie leśne i zarośla,
remizy, trudno dostępne miejsca).
Specyficzna budowa ciała ( krótkonożność)
pozwalała bassetowi podczas pracy na trzymanie trufli nosa
zawsze blisko ziemi. Wolne flegmatyczne działanie, upartość i
wielka samodzielność w działaniu, jaką obserwujemy
u bassetów, pozwoliła na bardzo dokładne wypracowanie tropu.
Krótkonożność bassetów, oraz sposób ich pracy, stała się pewnego
rodzaju zaletą przy wykonywaniu polowania pieszo. Bassety
wolniej pracują po tropach i myśliwemu jest łatwiej za nimi
nadążyć podczas polowania. Możemy traktować jako historyczną
anegdotę takie wypowiedzi, jak Alix M. Friedmana, który
twierdził, że „ francuska szlachta była w tak
złej formie, iż mogła nadążyć za powolnym psem z krótkimi nogami
i wykrzywionymi kolanami ”. Może francuska szlachta za czasów
panowania dynastii Burbonów miała fatalną formę, ale na pewno z
tego powodu nie stworzono krótkonożnych, wolno pracujących psów. |
Dawniej we Francji krotkonożne psy ( bassety) istniały we
wszystkich rodzajach psów gończych. W zależności od rodzaju i
metod polowania dobierano odpowiedniego rozmiarami i sposobem
pracy gończego psa. Ta zasada dla psów gończych obowiązywała
niezależnie od regionu Francji. W Artois, Normandii, Gaskonii,
Bretanii w spotykanych tam specyficznych regionalnych rodzajach
ras występuje, krótkonożny gończy ( basset, bas – w
języku francuskim, niski). |
|
Diagram
Leona Verriera (L´Eleveur 1939)
przedstawiający, redukcje
dużego psa gończego
dzięki chondriodystrophia
fetalis do wysokości basseta.
|
|
Dla przykładu podam, jak to jest u szorstkowłosych gończych
wandejskich ( podobne reguły dotyczą gończych gaskońskich, czy
gończych bretońskich). Aby Czytelnicy zauważyli te bardzo drobne
subtelności, które spowodowały wyodrębnienie i zatwierdzenie
przez Komisje Standardów F.C.I. poszczególnych ras, podam tu
podstawowe użytkowe kryteria: nazwa rasy, nr wzorca, wysokość w
kłębie, zwierzynę, w której upolowaniu pies był głównie używany.
|
1)
Petit basset griffon vendéen ( FCI 67), 34 – 38 cm,
polowanie na króliki.
2)
Grand basset griffon vendéen ( FCI 33), 38 – 42 cm,
polowanie na zające.
3)
Briquet griffon vendéen ( FCI 19), pies 49 – 56 cm, suka
47 – 54 cm, polowanie na lisy, sarny, dziki.
4)
Grand griffon vendéen ( FCI 285), 60- 65 cm, pierwotnie
używany w polowaniu na wilki, obecnie w polowaniu na grubą
zwierzynę. |
|
Petit basset griffon vendéen. |
|
|
Grand basset griffon vendéen
|
|
|
Briquet griffon vendéen |
|
|
Grand griffon vendéen |
|
Trochę
inaczej wygląda sprawa w przypadku angielskiego basset hounda.
Nie jest on odpowiednikiem krótkonożnym w danym rodzaju ras
angielskich. Basset hound powstał dzięki świadomemu kojarzeniu
osobników o wyraźnie różniących się genotypach i fenotypach.
Skrzyżowano obecnie nieistniejącego ciężkiego francuskiego
basseta d’Artois ( FCI 18) z lżejszym francuskim bassetem
artésien normand ( FCI 34). Następnie dzięki pierwszemu w
historii zootechniki sztucznemu unasiennieniem z bloodhoundem (
FCI 84), powstał doskonały, o świetnym dolnym wietrze
wytrzymały tropowiec. Basset hounda używano też w małych
złajach do pieszych polowań na zająca i inną drobną
zwierzynę. |
|
Basset d’Artois |
|
|
Basset artésien normand |
|
|
Bloodhund ( pies Św. Huberta) |
|
Pamiętajmy, że to rodzaj polowania, warunki
terenowe, gdzie przeprowadzano polowanie i zwierzyna, na którą
się polowało przy użyciu psów, doprowadziły do stworzenia
krotkonożnych ras bassetów. Stosowana podczas pracy hodowlanej
ocena, selekcja, dobór służyły do stworzenia doskonale
pracującego krótkonożnego, użytkowego psa myśliwskiego, a
nie psa do towarzystwa, czy ozdoby. Postęp hodowlany nie był
oceniany na podstawie rodzących się coraz piękniejszych
osobników, lecz ich skuteczności na polowaniu. |
Obecnie
większość hodowców prowadzi swoją pracę hodowlaną skupiając się
wyłącznie na eksterierze psów, zapominając o równie ważnej
użytkowości.
Ja osobiście będę bardzo zadowolony, gdy
ten cykliczny poradnik pomoże hodowcom bassetów w ich hodowlanej
pracy i może w niedługiej przyszłości na internetowej stronie
Klubu zobaczymy reklamę miotu: „
SZCZENIĘTA BASSETÓW,
PO RODZICACH POLUJACYCH ”. |
Tematy dotyczące użytkowości powinny zainteresować też
przyszłych właścicieli bassetów i te osoby, które rozpoczęły już
swoją „ przygodę ” z bassetami. Zdobycie wiedzy w temacie
krótkonożnych psów gończych, jest niestety dla wielu osób bardzo
karkołomnym zadaniem. Na księgarskim rynku spotykamy obecnie
bardzo dużo rożnych publikacji. Mają one piękne kolorowe
zdjęcia, świetną grafikę, wysokiej klasy papier, „ odpowiednią
cenę ”, ale niestety tylko powierzchowną encyklopedyczną wiedzę.
Nadal wyśmienitą publikacją jest wydana w formie broszury w 1986
roku książka „ Basset ” Barbary i Wojciecha Larskich. |
Ten brak
wiedzy o krótkonożnych gończych psach stara się uzupełnić
wszechobecny w dzisiejszych czasach internet. Pojawiły się
ostatnio bassecie „ pseudofora ”, gdzie wizerunek bassetów jest
kształtowany bardziej na podstawach własnego „ widzi mi się ”,
niż na naukowych podstawach. Nawet w tematach np. Basset SOS,
które powinny być doskonałym miejscem do humanitarnej
działalności na pozaklubowych forach, dominuje ostatnio głównie
„ opluwanie ” Klubu, jego Zarządu, wieloletnich Hodowców i
decyzji Sędziów Kynologicznych. Miejsce adopcji bassetów,
zastąpiło publiczne opisywanie swych wewnętrznych frustracji,
światłych, jedynie słusznych i „ prawdziwych ” oskarżeń. W
rozpoczętym temacie „użytkowość bassetów ”nie znajdziecie
Państwo takich sensacyjnych tematów. Tu dowiecie się tylko,
jak spędzić wiele godzin ciężkiej pracy w lesie, polu i
jak doprowadzić ułożenie swojego basseta do perfekcji.
Ludzie, którzy będą się dzielić swoją wiedzą i doświadczeniem z Czytelnikami nie
będą się ukrywać pod „ nickami ” ( pseudonimami ) . Ich wiedza
może być subiektywna, ponieważ jest ona oparta na własnych
długoletnich doświadczeniach, ale będzie ona zawsze fachowa.
|
|
Mam nadzieje, że ten poradnik na
profesjonalnej stronie internetowej Klubu pozwoli
zainteresowanym Czytelnikom na nowe spojrzenie na swojego
basseta. Powoli będziemy odkrywać nieznane dla nas zakamarki
jego prawdziwej duszy i w miarę wspólnej pracy z naszym
bassetem, stanie się dla nas czytelny „ basseci język ”. Nasze
działania będą jednością, kiedy ci dwaj drapieżcy, człowiek i
pies, zaczną wzajemnie uzupełniać swoje zmysły dla osiągnięcia
wspólnego celu. |
Basset
stanie się naszym partnerem, a nie maskotką ( kanapowcem ), z
którym nie wiemy, co właściwie mamy robić? Przekonamy się, że
dla tej grupy ras „ szczęśliwe psie życie ” nie polega
tylko na zapewnieniu psu pełnej miski jedzenia, miejsca do
spania, czy wyprowadzeniu go na „ spacerek ”,
lecz też
stworzenia swojemu bassetowi możliwości do zaspokajania przez
wieki przekazywanych z pokolenia na pokolenie psychicznych cech
psa myśliwskiego. |
Myślę, że w tym cyklicznym poradniku o użytkowości na
profesjonalnej internetowej stronie Klubu Bassetów w Polsce
swoimi doświadczeniami podzielą się z nami inni Członkowie
Klubu, którzy pracują ze swoimi bassetami. Każdy może mieć inne
podejście do układania swoich bassetów. Opierając się na
doświadczeniach wielu przewodników ( menerów), będziemy
mogli wybrać dla siebie i swojego basseta najodpowiedniejsze
metody pracy z psem.
|
|
|
Darz Bór – Wojciech Stan. |
|
Drodzy Czytelnicy, uściskajcie mocno swoich ulubieńców, u których występuje
chondriodystrophia fetalis,
od ALIBABY i BAJKI Tanali.
|
|
|