Choroby hematologiczne i
immunologiczne
To temat bardzo złożony a choroby tu opisane to najczęściej ciężkie
schorzenia, które w najlepszym razie mocno utrudniają życie a
niejednokrotnie ich istnienie to życie uniemożliwia.
Najczęściej w stosunkowo krótkim czasie możemy mieć podejrzenie, że nasz
pies jest nosicielem jednej z nich.
Choroba von Willebranda
To zaburzenie krzepnięcia krwi, występuje często u ludzi i psów. Polega
ono na niedoborze, zmniejszeniu lub dysfunkcji czynnika Von Willebranda
który jest białkiem łączącym się z innym -czynnik VIII. Ta korelacja
przyczynia się do tego, że komórki krwi- płytki zlepią, "przykleją się "
do uszkodzonego naczynia krwionośnego tworząc czop pierwotny blokujący
utratę krwi.
U psów wada ta jest dziedziczona jako cecha autosomalna dominująca z pełną
penetracją genu albo autosomalna recesywna.
Głównymi objawami jakie towarzyszą temu schorzeniu są:
wybroczyny i wylewy krwawe szczególnie widoczne na mniej owłosionych
częściach ciała brzuch, wewnętrzna strona uszu, krwawienia z błon
śluzowych, szczególnie w okresie ząbkowania wysoka śmiertelność w okresie
okołoporodowym poronienia i rodzenie martwych szczeniąt.
U dużej liczby psów samoistne krwawienia nie pojawiają się a problem jest
zauważony dopiero np. przy zabiegach gdzie dochodzi do silnych krwawień i
problemów z ich zatrzymaniem.
Standardowe badania krwi min. morfologia, biochemia nie są w stanie wykryć
istniejącego problemu. Do diagnostyki potrzebne jest nam ilościowe
określenie czynnika von Willebranda.
Psy będące w tak zwanej grupie wysokiego ryzyka powinny mieć przed
planowanymi zabiegami określony poziom czynnika von Willebranda.
Leczenie polega na podawaniu preparatów zwiększających poziomu czynnika
lub uzupełnianiu go w nagłych sytuacjach podając zwierzęciu krew pełną,
krioprecypitat bądź mrożone osocze.
Tak jak w przypadku innych chorób dziedzicznych nie powinno wykorzystywać
do hodowli psów obciążonych tą wadą.
Trombopate bassetów
To choroba polegająca na dysfunkcji komórek krwi-trombocytów. Uszkodzone
trombocyty nie odbierają sygnałów dzięki którym mogą spełniać swoje
funkcje.
Trombocyty są podstawowym elementem z którego zbudowany jest skrzep. Te
komórki na skutek wielu czynników aktywujących potrafią przykleić się do
uszkodzonego fragmentu naczynia tworząc nieprzepuszczalny "korek".
Objawy są podobne do w/w tzn samoistne krwawienia, wybroczyny, przedłużające się i obfite cieczki.
Ciężki złożony niedobór odporności
To ciężka dysfunkcja układu immunologicznego objawiająca się zanikiem
centralnych i obwodowych narządów limfatycznych- grasicy, węzłów, grudek
limfatycznych, migdałków, śledziony a we krwi zmniejszona ilość
poszczególnych frakcji limfocytów-komórek krwi odpowiedzialnych za
utrzymanie odporności organizmu.
Choroba dziedziczy się autosomalnie recesywnie.
Początkowo zaraz po narodzinach może nie być widocznych objawów w miarę
jednak jak szczenięta rozwijają się dochodzi do wyraźnego spowolnienia w
rozwoju, osłabienia. Wyraźne problemy zaczynają się ok 6-8tyg życia kiedy
to spada w organizmie szczeniąt poziom przeciwciał matczynych i powinno
dojść do aktywacji ich własnego układu odpornościowego. Niestety na skutek
defektu genetycznego i zaniku obwodowych narządów limfatycznych organizm
nie jest w stanie wytworzyć i aktywować odpowiednich komórek obronnych,
doprowadza to do ciężkich infekcji i śmierci osłabionych osobników.
Alergie
Alergia inaczej nadwrażliwość to choroba która króluje w obecnym czasie,
zarówno u ludzi jak i psów rasowych.
To zespół nadreaktywności organizmu na czynniki zewnętrzne w ogólnym tego
słowa pojęciu. Powszechnie znamy alergeny wziewne, pokarmowe, kontaktowe
itp.
To nic innego jak czynniki z którymi organizm ma kontakt i na które
reaguje w sposób nieadekwatny/nadreaktywny i często zgubny dla samego
siebie. Niewątpliwie główną role odgrywają tutaj geny które przenoszą
różne rodzaje nadwrażliwości, jednak i środowisko zewnętrzne może i
powoduje "uaktywnienie" tych genów.
Mamy 4 typy nadwrażliwości
1-alergen reaguje z przeciwciałem IgE które jest powiązane ze
specyficznymi komórkami ta reakcja powoduje wydzielenie specyficznych
substancji-mediatorów.
2-przeciwciało IgG,IgM reaguje z antygenem (alergenem) na
powierzchni komórki powodując uruchomienie działalności specyficznych
komórek żernych lub niszczenia innych komórek.
3-kompleksy immunologiczne tj połączenie przeciwciała i antygenu
odkładają sie w tkankach powodując jej uszkodzenie
4-reakcja specyficznych komórek organizmu-limfocytów i makrofagów
które wydzielają substancje niszczące-cytotoksyczne.
Pokrótce aby przybliżyć ten problem należy to zobrazować np. nadwrażliwość
na pewne rodzaje białka spożywanego w pokarmie-pies zjada mięso z kurczaka
na które organizm reaguje nadwrażliwością w efekcie w tzw. predelekcyjnych
miejscach dochodzi do np. zaczerwienienia skóry, świądu to właśnie
powodują substancje uwolnione do skóry na skutek w/w typów nadwrażliwości.
Substancje te uszkadzają barierę skórną jej poszczególne warstwy. Wtórnie
do tych uszkodzonych i osłabionych miejsc dostają się bakterie, grzyby i
wirusy powodują całą kaskadę zmian chorobowych.
Problem alergii jest bardzo skomplikowanym zjawiskiem które trudno jest w
sposób krótki i jednoznaczny opisać.
W obecnym czasie jest jednak jednym z głównych powodów powstawania min.
chorób skóry, uszu i układu pokarmowego u psów.
Autor: lek. wet. Izabela Całus
Med-Wet
- Gabinet Weterynaryjny |